تومورهای مغز که بطور اولیه در مغز یا دربافت های نزدیک به آن شروع می شوند عبارتند از . تومور های غشاهای پوشش دهنده مغز (مننژ)، اعصاب جمجمه، غده هیپوفیز یا غده پینه آل ایجاد می شوند.
انواع مختلفی از تومورهای اولیه مغز وجود داردکه عبارتند از:
1- گلیوم ها (Glioma) : این تومورها در مغز یا نخاع و از سلول های عصبی (نورون ها) و یا سلولهای پوششی عصبی شروع می شود و شامل آستروسیتوم ها، اپاندیوموما، گلیوبلاستوما، اولیگوآستروسیتوم ها و اولیگودندروگلیوم ها می شود
2- مننژیوما (Meningioma) : مننژیوم یک تومور است که از غشاهای مغز و نخاع (مننژ) منشاء می گیرد. اکثر مننژیوم ها در مراحل اولیه که اندازه تومور کوچک است و اثر فشاری روی بافتهای اطراف ندارند، غیرقابل تشخیص هستند . مننژیوم بعنوان یک تومور خوش خیم ، در مراحل اولیه تشخیص به خوبی با روش هایی مثل سایبر نایف و یا گامانایف کنترل می شوند.
3- نورون های صوتی(Schwannomas) : این تومورهای خوش خیم، روی عصبی که کنترل توازن و شنوایی را از گوش داخلی کنترل می کند، ایجاد می شود.
4- آدنوم های هیپوفیز( Pituitary adenoma ) این نوع تومورها ، اغلب تومورهای خوش خیم هستند که در غده هیپوفیز در مغز ایجاد می شوند. این تومورها می توانند هورمون های هیپوفیز را مثل هورمون پرولاکتین، با مقدار زیاد ترشح کنند و به این ترتیب با اثرات وسیع در سراسر بدن، سیستم بدن فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.
5- ملانو بلاستوما (Medulloblastom) : این نوع گلیوم، شایع ترین تومورهای سرطانی در کودکان است.
6- مدولابلاستوما Medulloblastoma)) : رشد اولیه این تومور بیشتر در قسمت پشتی مغز شروع شده و از طریق مایع نخاعی گسترش می یابد. شیوع این تومورها در بزرگسالان کمتر است.:
7- نوروکتودرمال (PNET ) تومورهای اولیه نوروکتودرمال (PNETs) تومورهای سرطانی هستند که در سلول های جنینی مغز شروع به رشد می کنند. آنها می توانند در هر نقطه از مغز رشد کنند.
8- کرانیوفارنژیوما ( Craniopharyngioma) : رشد این تومور در اطراف غده هیپوفیز شروع می شود. همانطور که به آرامی رشد می کند، می تواند بر غده هیپوفیز و دیگر ساختارهای مغز تاثیر بگذارد.
سازمان بهداشت جهانی به منظور نشان دادن میزان بدخیمی و یا خوش خیمی یک تومور، سیستمی را طراحی کرده است که بر اساس ویژگی های بافت شناسی تومور، آن را درجه بندی می کند.